Thứ Hai, 10 tháng 11, 2025

MẬT HẠNH LÀ AI?

 

Nhân loại đang trong thời kỳ bão lụt, hạn hán, cháy rừng, chiến tranh, động đất… đủ mọi tai nạn bất an đe dọa cuộc sống trên thế giới. Trong nước, dân ta cũng gánh chịu nhiều đau thương mất mát sinh mạng, tài sản…do thiên tai đem đến. Song song đó, nội tình Phật giáo cũng dậy sóng, gần đây có người tự xưng “Đức Thầy Mật Hạnh”, chống phá Phật giáo Đại thừa, đập đổ bảo tượng, phát ngôn ngạo mạn gây mất niềm tin truyền thống mà Phật giáo đã dầy công xây dựng hàng ngàn năm qua, đem lại an lành, làm điểm tựa tâm linh cho quần chúng. Cây đại thụ Phật giáo phát triển nhờ cành lá sum suê thích nghi với căn cơ nhiều tầng lớp chúng sinh. Nếu cây suôn đuột, không phủ nhánh cành lá, đất sẽ thiếu màu mỡ và khó phát triển. Sau khi Như Lai diệt độ, Phật giáo truyền hai hướng nam và Bắc. Hướng Nam gọi là Phật giáo Nguyên thủy, sử dụng kinh văn Pali, truyền qua Sri Lanka, lan sang Thái Lan, Myanmar, Campuchia, Lào gọi là Thượng tọa bộ. Phía bắc văn ngữ kinh tạng bằng chữ Sanskrit (cổ ngữ Ấn Độ). Phật giáo truyền lên hướng Bắc chịu ảnh hưởng văn hóa qua các nước, trong đó Du Già Sư Địa Luận là bộ luận được xếp trong Đại Chánh tạng của Phật giáo Đại thừa. Chữ Du Già phát xuất từ Yoga (Yogacarabhumi). Cứ thế, vào mỗi quốc độ Phật giáo hòa nhập vào văn hóa bản địa, chuyển hóa sang tư tưởng Đạo Phật. Sau thế kỷ thứ 8, Phật giáo du nhập vào Tây Tạng chịu ảnh hưởng Đạo Bon. Tây Tạng có bốn trường phái Phật giáo chính là Nyingma (Ninh Mã, Hồng giáo) Kagyudpa (Bạch giáo), Sakyapa (Tát Ca) và Gelugpa (Cách Lỗ). Mỗi trường phái có một pháp hành cá biệt. Đặc biệt các hành giả Tây Tạng đều sở đắc pháp hành, thành tựu bí quyết. Ngoài Mật pháp, Phật giáo Tây Tạng còn sở hữu Tam tạng chính ngữ bản địa và y học sớm nhất, gọi là Lạt Ma giáo. Tư tưởng đa thần Phật xuất phát từ Tây Tạng du nhập vào Trung quốc phát sanh tứ Thánh địa còn gọi là Tứ Đại Danh Sơn: Ngũ Đài Sơn, Nga Mi Sơn, Cửu Hoa Sơn, Phổ Đà Sơn. Ngũ Đài Sơn là Thánh địa của Bồ Tát Văn Thù; Nga Mi Sơn là Thánh địa của Bồ Tát Phổ Hiền; Cửu Hoa Sơn là Thánh địa của Bồ Tát Địa Tạng; Phổ Đà Sơn là Thánh địa của Bồ Tát Quan Thế Âm.

Như vậy chư đại Bồ Tát không phải phát xuất từ Trung quốc, nhưng Trung quốc có công phiên dịch kinh tạng mang tính văn chương truyền thống vốn có của bản địa. Trung quốc du nhập Phật giáo từ hai hướng Ấn Độ và Tây Tạng. Mặc dù Việt Nam tiếp đón đạo Phật sớm hơn Trung quốc qua thương buôn Ấn, nhưng hai nước cận biên chịu ảnh hưởng văn hóa lẫn nhau, trong đó tín ngưỡng, thờ phượng và tập quán là chuyện thường. Mặc dù kinh tạng Nguyên thủy không nói đến chư Bồ tát, nhưng không có nghĩa chư Bồ tát không có. Nguyên tắc biến tướng trong cuộc sống, không có gì là tuyệt đối và nhất quán. Hạt giống có một, nhưng thành cây tất phải sanh quả, nhánh sum suê. Khởi nguyên Y học đâu có lắp da, tán sỏi, nuôi cấy nội tạng, nuôi bàn tay, bàn chân đứt lìa để lắp ráp như cũ… Tiến hóa là quy luật, có tiến hóa tất có biến tướng. Đức Phật chỉ dạy những gì tương thích với căn cơ đương thời của hành giả. Phật từng bảo: “những gì ta nói ra chỉ là nắm lá trong tay, sự thấy biết của ta như lá trong rừng”. Các hành giả sở đắc theo trí tuệ thì thấy biết phải khác, đem sở đắc giúp chúng sanh thoát khổ đưa đến giải thoát. Người học Phật và tu Phật cần thông thoáng, không nên cố chấp, duy trì cố chấp sẽ đình trệ khó giải thoát. Thế gian pháp tức Phật pháp. Phật pháp là bất định pháp mới thích hợp với mọi thời đại. Cùng một câu hỏi: “con chó có Phật tánh không? – Thiền sư đáp có! Nhưng người khác hỏi thì ngài lại nói là không!” tùy đối cơ mà đáp, đâu sai chánh pháp. Đó là bất định pháp. 1+1 là 2, 1+1=1 mà 1+1 cũng là vô số. Cuộc sống chỉ là tương đối. Với anh là số 6 nhưng với tôi là số 9; tùy góc độ mà thấy khác, chả có đúng hay sai một cách tuyệt đối trong đời sống tương đối.

Hòa thượng Thông Lạc hành trì theo kinh tạng Nguyên thủy, nhìn Đại thừa là tà giáo, truyền nhân của ngài tiếp bước đập phá mọi thứ của Phật giáo phát triển một cách thô bạo như sự thô bạo của thiên tai đem lại khổ đau cho nhân loại. Thầy Mật Hạnh ơi, hãy bình tâm, nếu là một hành giả, một thiền sư chân chánh thì không nên thô bạo, dẫu sao, “ái ngữ” vẫn là căn bản của người tu; căn cơ chúng sanh không đồng nhất thì đừng bắt đức tin của nhân loại đồng nhất như mình muốn.

Dân ta đang khủng hoảng thiên tai, kinh tế, đạo đức xã hội, đạo Phật phải là chỗ dựa an lành cho nhân dân, đừng tạo thêm cơn sóng thần niềm tin Tôn giáo nữa. Phật giáo phát triển đã ăn sâu vào xã hội Việt Nam trên hai ngàn năm rồi, đóng góp và xây dựng đất nước qua nhiều thời đại. Nếu đạo Phật là tà giáo sao đem lại hòa bình thạnh trị suốt 4 thế kỷ. Phật giáo Nam Tông (nguyên thủy) vẫn lặng lẽ song hành với Phật giáo Bắc tông đem lại sinh khí hòa hợp trong xã hội hiện nay, đừng tạo thêm sóng gió cho Phật giáo nói riêng và xã hội nói chung Mật Hạnh ơi!

MINH MẪN

  10/11/25

Thứ Sáu, 7 tháng 11, 2025

RỐI RẮM

 

Xã hội ngày nay, từ thế giới đến nội địa xảy ra lắm phức tạp như bệnh nhân trổ ban đầy người; chính trị đến kinh tế, ngoại giao, kể cả Tôn giáo…

Trong phạm vi hạn hẹp, nội tình Phật giáo cũng bất an khi dư luận hai chiều đối nghịch về hiện tượng thầy Minh Tuệ.Khởi đầu là văn thư của Giáo hội do thầy Tổng thư ký vội ra thông báo phủ nhận thầy Minh Tuệ, sau đó một số địa phương, các chức sắc Phật giáo cũng bị “hố hàng”  vội phản ứng trước những Tăng sỹ ca tụng  hiện tượng Minh Tuệ. Tuy hầu hết 80% chư Tăng không  thích hiện tượng đó, nhưng đều im lặng.

Chắc chắn nhà nước không muốn quần chúng xôn xao một cá nhân nổi cộm nằm ngoài sự kiểm soát an ninh xã hội. Việc ra khỏi nước của thầy Minh Tuệ tuy bớt gánh nặng trật tự xã hội, nhưng lại lo âu khi thế giới đặt vấn đề “tự do Tôn giáo” trong nước. Chẳng những thế, tu sỹ có chức quyền trong giáo hội tiếp tục gửi văn bản ra  nước ngoài quy chụp hiện tượng đầu đà cộm cán đó là tu giả…(phải chăng thư thông báo đó do cá nhân TNT hay đại diện cho GH hoặc nói thay cho một thế lực truy diệt?) Một hiện tượng không theo  khuôn mẫu đặt định của tổ chức Tôn giáo lại được phần lớn quần chúng ca tụng đã gây chướng ngại cho nhiều người thủ cựu; tạo cơn sóng dư luận là chuyện tất nhiên.

 Việc khó xử  cho những thành phần chống  đối, phủ nhận sư Minh Tuệ là nhân thân sư Minh Tuệ không có vết nhơ trong cuộc sống, từng làm tròn nghĩa vụ thanh niên với đất nước và trách nhiệm với xã hội; không vi phạm luật pháp. Tuy nhiên,thành phần cực đoan thiếu  đạo đức, có thể vượt lương tâm để thỏa mãn tính ích kỷ làm chuyện xằng bậy mà trên thế giới đã từng có nạn nhân như  Gandhi,một Martin Luther King…

Hình thức Đầu đà không chỉ có từ thời Tổ Ca Diếp, ngay cả ngoại giáo các hệ phái trong xã hội Ấn Độ cũng từng xuất hiện, thậm chí cực kỳ ép xác khổ luyện. Như vậy hạnh Đầu đà không phải là khổ tu theo đúng nghĩa,chỉ là hạnh thiểu dục tri túc.

Nếu hiểu Đầu đà là những vị không cư trú một chỗ, ăn ngày một bữa, không giữ tiền, sống đúng hạnh ba y một bát thì Tổ sư Khất sỹ Minh Đăng Quang đã phục hồi hạnh Đức Phật tại miền Nam Việt Nam trước thập niên 60 của thế kỷ trước.

Sau năm 1975, tu sỹ không được di dời theo truyền thống, hộ khẩu cố định, do đó chư Tăng Khất sỹ phải trụ xứ và không đi khất thực.

Không chỉ giáo đoàn Khất sĩ của Tổ sư Minh Đăng Quang, mà còn nhiều hình thức Khất sĩ khác như:

Năm 1945, Đại sư Huệ Nhựt (1903 – 1951) mang y bát hành theo hạnh Phật Thích-ca thuở xưa. Sau đó là  đoàn Khất sĩ Sơn Lâm, Khất sĩ Mẫu Trầu; (Khất sĩ Mẫu Trầu còn có danh hiệu là Liên Tông Tịnh Độ Non Bồng.), Giáo đoàn Khất Sĩ Ca-diếp của Thượng tọa Giác Huệ (1972)

                                                          ***

Như vậy chứng tỏ hạnh Khất sỹ thời bấy giờ đã được nhiều bậc chân tu quan tâm và muốn sống theo hạnh tam y nhất bát, không nơi cư trú nhất định để khỏi vướng mắc vào mọi phương tiện vật chất trong đời sống tu hành, được tự do hơn.

Hơn 10 năm gần đây, một số người không phải là tu sỹ, vẫn lạm dụng chiếc y  và bình bát để đi khất cả ngày lẫn đêm mà trong luật nghi Khất sỹ truyền thống chỉ duy nhất ngày một lần trước 10 giờ sáng và không bao giờ nhận tiền.Từ đó, thật giả lẫn lộn mà xã hội khó phân biệt chánh tà, gây tai tiếng nhiều cho những vị Khất sỹ chân chánh, chính vì thế, tuy không có văn bản chính thức cấm hạnh Khất sỹ đi bát, thi thỏang cũng có tổ chức hành trì quanh khu vực để duy trì công hạnh cao quý của đức Phật thuở xưa.

Những người lạm dụng,sau khi mặc y bê bát đi khất phi pháp,trở về tư gia sống đời trụy lạc chưa bao giờ  bị Giáo hội phê phán gay gắt hay ai đó nhiệt tình lên án từ trong nước ra đến nước ngoài như trường hợp sư Minh Tuệ đang sống đúng hạnh của Phật xa xưa, lại chịu nhiều chỉ trích, kết án giả tu!

Có vị tuy không nằm trong giáo đoàn, vẫn giữ đúng luật nghi của Khất sỹ, vẫn duy trì  giới hạnh khi sống riêng hoặc nơi non cao rừng sâu, việc đi bát cũng không gặp trở ngại, riêng người có tục danh :NGUYỄN LƯƠNG BẰNG gốc Ninh Bình, đã có 44 năm tuổi đảng,vẫn còn sinh hoạt đảng, gặp nhiều khó khăn khi mang hình thức Khất sỹ trở về quê hương, do BTS PG Ninh Bình kết hợp với An ninh tỉnh thông báo khắp nơi quy kết giả tu, còn nhiều vu cáo không bằng chứng làm mất thanh danh cho bị hại.

Giấy tờ  tùy thân là Chứng Điệp thọ giới tại Thường Chiếu giới đàn Thiện Hoa được xác nhận qua bản sao, thẻ Chứng nhận Tăng Ni; căn cước công dân và Đảng tịch.

Qua quy kết vội vàng của địa phương gián tiếp xúc phạm tính hợp pháp của văn bản thuộc hệ thống Giáo hội và chính danh của đảng bộ trong cơ cấu nhà nước hiện hành; cũng từ đó gây khó khăn cho một công dân có quyền lưu trú bất cứ nơi đâu trên quê hương mình.

Đây là bài học cần rút ra một cách nghiêm túc từ hạ tầng cơ sở Phật giáo và chính quyền sở tại,  tránh dẫm chân, xúc phạm lẫn nhau để rồi trống đánh xuôi kèn thổi ngược.

Hơn 44 năm thành lập GHPGVN, trãi qua nhiều gập ghềnh khúc khuỷu, rút tỉa nhiều kinh nghiệm từ việc điều hành phật sự, hành chánh, tổ chức nhân sự, kiểm soát và giáo dục Tăng Ni cho đến ngoại giao trên các nước, Giáo hội các cấp cần cập nhật tin tức, ra văn thư thông báo…cân nhắc chính xác không nên vì cảm tính, dựa vào thế lực gây tổn thất bất an cho nội bộ.

Bất cứ tổ chức nào của tập thể, của quốc gia, hạ tầng cơ sở đôi lúc dựa vào quyền hạn riêng, làm việc theo cá tính dễ đưa đến bất mãn ngấm ngầm trong tổ chức.

Để thể hiện tính công minh và nghiêm túc, chính quyền và BTS PG Ninh Bình nên rút lại văn bản quy kết sai lầm với đối tượng NGUỄN LƯƠNG BẰNG, hoạc cải chính sai sót trên đây.

Đất nước văn minh có thể bồi thường danh dự khi xúc phạm một công dân chân chính, hoặc đích thân xin lỗi công khai để thể hiện khắc phục sai lâm không đáng có.

                                                         ***

Trở lại tính truyền thống tín ngưỡng của dân tộc ta, ngoài Phật giáo qua bao thời đại,  nhiều hình thức tín ngưỡng như đạo Mẫu, đạo Lão, đạo Khổng được chính danh, còn mỗi địa phương vùng miền, sắc tộc sản sinh ra nhiều tập tục mà nhờ đó họ nghĩ đã đem lại an lành cho họ. Thế thì chả lạ gì Phật giáo đã xuất hiện nhiều chi nhánh tông phái vào mỗi thời kỳ hợp với trình độ, căn cơ mà không làm mất an ninh, tác hại cho xã hội.Đó là quyền tín ngưỡng cơ bản của mỗi cá nhân như người dân từng tín nguỡng Thần tài Thổ địa, Bình vôi ông Táo, bùa chú…

Dân tộc ta cũng từng sản sinh ra những tín ngưỡng Thần thoại Âu Cơ và Lạc Long Quân đẻ ra trăm trứng.Một dân tộc có nhiều huyền sử là một dân tộc có chiều sâu văn hóa tâm linh tô bồi cho tinh thần độc lập của dân tộc.

Phải chăng cần xác định lại những biến tướng trong Phật giáo.Trên nguyên tắc của cuộc sống không bao giờ, từ tâm linh cho đến vật thể có thể duy trí đặc tính cố định khởi đầu về lâu về dài; có Phật giáo Nguyên thủy tất phải có Phật giáo Phát triển, cái này có thì cái kia có , từ đó rút ra quy luật: “Phật pháp tức bất định pháp”, nhờ thế Phật giáo mới phát triển khắp nơi cho thích hợp mọi căn cơ của sinh chúng.

Do tính cố chấp biên kiến, chấp thủ mới sanh đố kỵ làm khổ nhau.Tu sỹ Phật giáo nên hướng nội xét lại tư tưởng khi phán xét một hiện tượng một đối tượng.

 

MINH MẪN

 O7/11/25