Từng
là một vương quốc Phật giáo độc lập, Mustang sáp nhập vào Nepal cuối
thế kỷ 18, nhưng đến năm 1950 mới thực sự từ bỏ quyền độc lập. Bởi nằm ở
vị trí biên giới nhạy cảm, đến năm 1992, người nước ngoài vẫn chưa được
tới Mustang. Sự cô lập đối với thế giới bên ngoài giúp nơi đây bảo tồn
được rất nhiều dấu ấn lịch sử và văn hóa cổ đại gắn kết chặt chẽ với nền
văn minh Tây Tạng.
Cảnh
quan ở Mustang không giống bất cứ điều gì du khách từng hành hương
chiêm ngưỡng trên khắp Nepal. Những hẻm núi sâu tạo thành bởi sông Kali
Gandaki và các hình khắc kỳ lạ trên thành đá. Đặc biệt, trên vách đá
dựng đứng ước tính có khoảng 10.000 hang động cổ xưa. Một vài hang nằm ở
độ cao gần 50m so với đáy thung lũng.
Chưa
có lời giải đáp cho việc ai đã đào chúng hoặc làm cách nào để người ta
có thể đào hang trên những vách đá dựng đứng gần như không thể đặt chân
tới. Ngay cả những nhà leo núi dày dặn kinh nghiệm cũng chưa leo tới
được một số hang ở vị trí hiểm hóc.
Phần
lớn hang động ngày nay đều trống rỗng nhưng vài hang có dấu hiệu của
người sinh sống như thùng chứa đồ và không gian ngủ. Một số khác là nơi
chôn cất người chết. Hàng chục thi hài được tìm thấy trong các hang động
hơn 2.000 năm tuổi. Họ được đặt nằm trên giường gỗ và đeo đồ trang sức
bằng đồng hoặc hạt thuỷ tinh.
Người
ta còn tìm thấy những bộ xương có niên đại từ thế kỷ thứ 3 đến thế kỷ
thứ 8, trước khi Phật giáo xuất hiện ở vương quốc Mustang, thời thịnh
hành thiên táng (nghi lễ mai táng bằng việc xé nhỏ xác chết cho kền kền
ăn).
Các
nhà khảo cổ tin rằng những hang động bí ẩn ở Mustang được sử dụng qua
ba thời kỳ. Lần đầu tiên vào khoảng 3.000 năm trước với vai trò nơi chôn
cất người chết. Sau đó là 1.000 năm trước, chúng trở thành nơi sinh
sống, chủ yếu giúp người dân vương quốc Mustang thoát khỏi những kẻ xâm
lược. Cuối cùng, vào những năm 1400, hầu hết người dân chuyển tới những
ngôi làng dưới thung lũng và đây là nơi tu luyện của những vị Thánh Tăng
đã thành tựu tam vô lậu học, và có sức mạnh phi thường nhờ chứng đắc
Thiền định.
Một vài hang động trở thành Tu viện Phật giáo như Luri Gompa, tu viện hang Chungsi và Tu viện hang Nyiphuk.
Luri
Gompa là một trong những tu viện nổi tiếng nhất Mustang, nằm trên mỏm
đá cách mặt đất khoảng 100m, kiến trúc sử dụng các cột trụ bằng đá tự
nhiên. Lối đi quanh co từ thung lũng dẫn lên cửa vào duy nhất tới không
gian gồm hai buồng nối liền nhau.
Buồng
bên ngoài có miếu thờ, kho báu chính của Luri Gompa, được trang trí đẹp
mắt với các bức tranh miêu tả Mahasiddhas – một vị thánh Ấn Độ. Tu viện
được xác định có từ khoảng thế kỷ 14 hoặc sớm hơn.
Vân Tuyền
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét