HỌ CÓ THỂ GIẾT ĐƯỢC BAO NHIÊU VỊ PHẬT?

Kaizer Haq 
Hoang Phong chuyển ngữ

Đêm 29 rạng ngày 30 tháng 9 năm 2012 một ngôi chùa Phật giáo tại thị trấn Ramu của tỉnh Cox's Bazar thuộc miền nam xứ Bangladesh đã bị thiêu rụi, thế nhưng nơi chính điện thì pho tượng Phật vẫn còn nguyên vẹn.

Cuốn phim Hollywood Sự vô tội của những người Hồi Giáo (Innocence of Muslims) mang hậu ý không tốt đã gây ra một bối cảnh nóng bỏng trên thế giới vào những tháng cuối năm 2012. Một vài dòng bình luận không được đẹp về kinh Koran đã được đưa lên mạng Facebook chen vào một trang riêng của một người Phật Giáo trẻ. Tuy rằng người này đã cực lực cải chính thế nhưng điều này cũng đã gây ra những cuộc bạo động vô cùng tai hại. Hai mươi lăm ngàn người Hồi Giáo trong một vùng miền nam Bangladesh gần biên giới Thái Lan đã phẫn nộ và xông vào cướp phá các ngôi làng Phật Giáo. Họ thiêu rụi 11 ngôi chùa, trong số này có hai ngôi chùa xưa hơn 300 năm. Đứng trước sự kiện này thì có lẽ những người Phật Giáo cũng khó tránh được một chút đau buồn nào đó. Thiết nghĩ đây cũng là một việc đáng để cho chúng ta suy tư như lời Đức Phật đã dạy: "Này các tỳ-kheo, nếu có những người không đồng chính kiến với chúng ta, xem thường Ta, hoặc xem thường giáo lý của Ta hay tu viện của Ta, thì cũng không nên lấy đó mà làm điều giận dữ"  (Kinh Brahmājālasūtta).

Nhìn lại lịch sử thì chúng ta cũng thấy rằng vào thế kỷ XII đại học Na-lan-đà đã bị san bằng, kinh sách bị đốt sạch, tăng sĩ bị giết hại, và chỉ trong vòng một thế kỷ sau thì Phật Giáo cũng đã hoàn toàn biến mất trên đất Ấn. Thế nhưng ngày nay tín ngưỡng này vẫn trường tồn và còn được truyền bá ra khắp thế giới. Biến cố ở miền nam Bangladesh hay gần đây hơn là một vài xung đột xảy ra ở Miến Điện đều là những sự kiện tương đối nhỏ và không đáng kể. Dù sao thì những chuyện đáng tiếc xảy ra trong vùng Cox's Bazar ở miền nam Bangladesh cũng đã khiến cho hơn 300 người bị cảnh sát bắt giữ. Chẳng phải là đau thương cho tất cả mọi người hay sao? Kaiser Hag, nhà văn, nhà báo, thi sĩ, học giả và giáo sư đại học người Bangladesh đã biến tất cả những đau thương đó thành một bài thơ thật xúc động: Họ có thể giết được bao nhiêu vị Phật?.Bài thơ này đã được đưa lên báo Daily Star, một tờ nhật báo lớn nhất và uy tín nhất của Bangladesh vào ngày 6 tháng 10 năm 2012. Bài thơ đã được Viện Nghiên Cứu Phật Học của Pháp cũng như một số báo chí quốc tế giới thiệu. Bản gốc tiếng Anh của tác giả Kaiser Haq và bản tiếng Pháp do vị giám đốc cơ quan văn hóa Pháp ở Dhaka (Bangladesh) là Olivier Litvine dịch sẽ được trình bày song song với bản chuyển ngữ tiếng Việt dưới đây để người đọc có thể so sánh, phân tích và tìm hiểu tuyệt tác này sâu xa hơn.

HỌ CÓ THỂ GIẾT ĐƯỢC BAO NHIÊU VỊ PHẬT? How many Buddhas can they destroy? When you cling to things you have Mỗi khi khư khư ôm lấy những gì mình có,             Or crave a little you don’t have Hay thèm muốn một chút gì chưa có, And a voice whispers Thì bạn có nghe chăng một lời nhỏ nhẹ:  Let go, Hãy buông bỏ đi,  For everything is impermanent Vì tất cả chỉ là vô thường!  It’s the Buddha speaking .Đấy là lời Phật dạy. When your mind is a medley Mỗi khi bùng lên trong trí  Of wayward thoughts ,Những ý tưởng thác loạn,  And a voice whispers Thì bạn có nghe chăng một lời nhỏ nhẹ:  Get a grip on yourself Này hãy quay trở về với chính mình! It’s the Buddha speaking Đấy là lời Phật dạy. When your vocal cords are taut and ready Mỗi khi dây thanh âm căng lên trong cổ bạn để sẵn sàng To hurl a volley of abuse Tuôn ra một tràng những lời mắng nhiếc Your fists are itching to fly Và đôi tay nắm lại như muốn tung ra những cú đấm   And a voice whispers  Thì bạn có nghe chăng một lời nhỏ nhẹ: Take it easy Này hãy bình tĩnh lại! It’s the Buddha speaking Đấy là lời Phật dạy. When your hand reaches Mỗi khi quơ tay và chạm phải Under the table Bên dưới mặt bàn For a wad of banknotes Một bó giấy bạc,  And you hear a cautionary voice Thì bạn có nghe chăng một lời cảnh giác? It’s the Buddha speaking  Đấy là lời Phật dạy. When you are panting around the maze Mỗi khi thấy mình hụt hơi chạy trên con mê lộ Of the rat race  Của cuộc sống điên rồ này, And you hear an amused voice tell you Thì bạn có nghe chăng một giọng cười nhắn nhủ: What a waste of energy it is  Làm gì mà phải phí sức như thế! It’s the Buddha speaking Đấy là lời Phật dạy. When you have given up all hope for the world Khi bạn đã mất hết niềm tin vào thế giới này And place a fantasy finger Và cảm thấy dường như muốn nhấn tay On a nuclear button to blow it up Lên chiếc nút bấm hạt nhân để hủy diệt tất cả, And a gentle voice Thì bạn có nghe chăng một lời khuyên thật dịu dàng  Counsels love for all there is Rằng chỉ có tình thương mới là phương thuốc chữa lành! It’s the Buddha speaking Đấy là lời Phật dạy. Who can tell How many Buddhas there must be Đố ai biết được có bao nhiêu vị Phật In our overpopulated world Trong thế giới đông đúc này? For us to hear the voice so often every day? Để chúng ta có thể thường xuyên nghe những tiếng nói ấy thốt lên mỗi ngày? Social scientists might find it an interesting exercise Các nhà xã hội học có thể xem đây là một dịp  To conduct a worldwide survey Để làm một cuộc khảo cứu khắp toàn cầu. They needn’t bother  Thực sự thì họ cũng chẳng cần phải nhọc công như thế, I can give you the answer straightaway Vì tôi có thể trả lời ngay tức khắc It’s over six billion Là có hơn sáu tỉ vị Phật! There are over six billion of us Hơn sáu tỉ người chúng ta, Each with a living Buddha Mỗi người đều có một vị Phật  In a tiny yet immeasurable space Within the heart  Hiện hữu tại một nơi thật nhỏ bé nhưng vô cùng rộng lớn Trong con tim mình!  Now tell me Vậy thì hãy nói cho tôi biết What can they do to so many Rằng họ sẽ làm gì được trước con số đông đảo ấy? Those merchants of calculated hatred Những kẻ buôn hận thù đầy tính toán! Those engineers of irrationality Những kẻ khuấy động đầy phi lý!  Tell me Hãy nói cho tôi biết How many Buddhas can they destroy? Rằng họ có thể giết được bao nhiêu vị Phật?

Bản gốc tiếng Anh của Kaiser Haq (đưa lên báo ở Bangladesh vào ngày 6 tháng 10, năm 2012)