TỪ HIẾU CHỐN XƯA

Vậy là lần nữa, sư ông Nhất Hạnh trở lại tổ đình Từ Hiếu mà 2005 đã về như một giấc mơ!
Ngày 23/3/07, chiêc Viet Nam airline VN A 311 đã đáp xuống sân bay Phú Bài lúc 8giờ 30 sáng, tháp tùng có Tăng thân Làng Mai vừa đến VN đợt sau. Quý thầy cô làng Mai về chuyến trước, đã ra Huế trước đó mấy hôm, quý thầy ngụ tại Từ Hiếu, quý ni trú tại chùa Diệu Nghiêm, nằm phía trên đường tay trái, ngoài chùa Từ Hiếu.
Để chứng kiến cảnh đón tiếp đoàn mà 2005 đã mất cơ hội, anh Văn Hùng Quang yêu cầu tôi ra sớm, chi phí về anh sẽ hoàn trả, tôi đến ngôi chùa ngoại vi TP HCM tạm mượn làm lộ phí. Chiếc xe khách Miền Đông-Huế khởi hành lúc 6.30, đến Huế hơn 6giờ ngày hôm sau, trước khi sư ông đáp xuống phi truờng 2 tiếng. Khi xe nằm tại cửa hầm đèo Hải Vân, tôi phát hiện số tiền 900 ngàn đã bị mất tự bao giờ, nhưng gặp người xe ôm quen chùa Từ Hiếu, anh ta chở tôi đến kịp lúc chùa chuẩn bị đến phi trường, cũng là lúc anh Quảng Ân đến đưa tôi ra Phú Bài.
Sân bay Phú Bài cách TP Huế chưa đầy 20km, sương mù và khí lạnh phủ khắp phố, rất may, hôm nay trời trong mát, mấy hôm trước mưa suốt. Tuy phi cảng hẹp nhưng thiết kế gọn sạch..Trên 20 xe bus và 50 xe du lịch đủ loại, cắm cờ PG đậu vào sân, xe 2 bánh để phía ngoài vòng rào phi trường; chư Tăng ni TP Huế, BTS TT-Huế và Tăng thân Làng Mai đến rất sớm, Các Phật tử đi tự túc và GĐPT cũng có mặt; Các lẵng hoa, cặp lộng, nhang đèn đã túc trực từ cửa hông, lượng người tuy không đông như Saigon, nhưng khi đoàn về Từ Đàm, đã lên 2 ngàn người.
Chiếc máy bay trờ tới cách cửa hông độ 100m, mà đáng ra phải dừng từ đường băng quy định, sư ông và Tăng đoàn không phải qua thủ tục tại phòng chính. Tổ đình Từ Hiếu và BTS ra tận chân cầu thang đón đoàn .GĐPT cầm cờ và hoa tiển đoàn ra xe, sư ông vẫy tay chào mọi người.
Chùa Từ Đàm cũng treo băng và cờ nghinh đón, Phật tử và GĐPT chờ sẳn khá đông, nhân viên trật tự, giao thông cũng khẽ chào khi đoàn đi qua.
HT Đức Phương, trưởng BTS TT-Huế, chống gậy ra đón sư ông. Sau khi chư tôn đức an tọa, thầy Giác Quang phó BTS tỉnh đọc lời chào đón, nói qua công hạnh của sư ông đối với đất nước và dân tộc được xương minh. Thầy Pháp Trí người Pháp cũng phát biểu nói lên lòng biết ơn của Tăng đoàn trong sự đón tiếp nầy; và tiếp lời, thầy Nguyện Hải cũng tri ân sâu sắc BTS, PG Thừa Thiên đã dành cho sư ông và Tăng đoàn Làng Mai một ưu ái đạo tình.
Sư ông nói lên ước nguyện là chư Tăng ni và phật tử TT-Huế nên đoàn kết, Thiền hành, tu tập chung, có an lạc để đem lại lợi ích cho quê hương dân tộc. Người cũng không quên ca ngợi tinh thần PG tỉnh nhà đã ân cần đối với Ngài. TS và Tăng thân tháp tùng cùng HT Đức Phương và BTS xuống văn phòng giải lao, sư ông nhẹ nhàng trao đổi tâm sự cùng BTS Trước khi về Từ Hiếu, sư ông và BTS chụp chung hình lưu niệm trước văn phòng Tỉnh Hội


Đoàn xe quẹo vào cổng chính chùa Từ Hiếu, sư ông và tất cả xuống xe thả bộ, cách chùa độ 300m. Đường vào chùa, hai bên cỏ cây bụi rậm khá nhiều. Hoa dại trắng mọc chen với hoa sim tím, hoa hồng đỏ, hoa thược dược hồng và hoa thái dương vàng, tạo quang cảnh. Thiên nhiên thơ mộng như xứ lạnh Đà lạt; chung quanh là đồi thông reo gió. Đổ dốc đến cổng Tam quan cổ kính, xây dựng kiên cố, giữ nét rêu phong tuế nguyệt, bề dầy 3m, tầm ngang 8m, cao 3 tầng; lối vào vòm cong, mái ngói ám màu; sư ông và quý thầy ngồi ngay bờ hồ bán nguyệt nhìn nhau vui cười, một vị bắt nhịp hát bài Đã Về Đã Tới, tiếp theo là một đoạn ca bằng tiếng Anh…I’m sorry, I’m free…Sư ông nói:Mình ở đây chơi thôi, vào trong làm gì! Mọi người cười, quý sư bà, quý sư ông và hiện chúng ánh lên khoé mắt vui tươi hạnh phúc.
Sư ông vào lễ Tổ, lễ Phật, bên ngoài, chư Tăng và Phật tử vãng cảnh, rừng thông và gió núi bạt ngàn, tuy chu vi chùa 08 hecta mà ngỡ như lọt vào cảnh giới xa xăm. Những cội thông hàng trăm năm mà Từ Hiếu đổi thay bao vị Trụ Trì, cứ như trai tơ vừa lớn, là những chứng nhân của bao cuộc chiến, thế mà vẫn không mang dáng dấp thương tích của vô thường, cây vẫn suông vẫn đẹp, không như Phương Bối am rừng Đại Lào, Bảo Lộc. Chim vẫn hót, mây vẫn vờn lưng núi; trong hồ bán nguyệt, cá vẫn tung tăng lội; quanh vườn rào, cội tre già nhởn nha thả lá bay bay.
Tổ đình Từ Hiếu là ngôi chùa cổ, tọa lạc tại núi Dương Xuân, xã Thủy Xuân, cách kinh thành 5km hướng Tây Nam, mặt chùa xây về Đông Nam, lấy núi Ngự Bình làm tiền án; được xây dựng từ năm 1843, do HT Nhất Định, huý Tánh Thiên khai sơn, lúc đầu là thảo am để nuôi mẹ và tịnh tu, sau khi ngài từ chức Tăng Cang Giác Hoàng Quốc Tự tại Bảo Quốc cho pháp đệ Nhất Niệm.
Năm 1848, HT Cương Kỷ xây dựng quy mô, được vua Dục Tông ban tặng hiệu Từ Hiếu.. 1894 tiếp tục kiến thiết do vua Thành Thái cùng Giám quan và đồng bào hổ trợ.
1931 HT Huệ Minh tiếp tục chỉnh trang.
1962 HT Chơn Thiệt tái thiết toàn cảnh
1971 TT Chí Niệm trùng tu Tam Quan, hồ bán nguyệt và các dãy nhà xuống cấp.
Từ Hiếu qua các đời trụ trì như: HT Cương Kỷ, HT Huệ Đăng, HT Tâm Tịnh, HT Huệ Minh, HT Chơn Thiệt, TT Chí Niệm và Thiền sư Nhất Hạnh.
Từ Hiếu được xây theo hình chữ khẩu; giữa chánh điện, Tổ đường, Đông lang, Tây lang là vườn hoa trĩu nặng quýt vàng, mai tứ quý, lan, bonsai. Trong hòn non bộ nằm một góc sân là cây khế trên 160 tuổi thọ. Phía sau Quá đường là dãy nhà Tăng và nhà trù..
Ngày thường, khách vãng lai tứ phương, có cả người ngoại quớc đến du lãm vì không những là cổ tự mà còn là danh lam thắng cảnh mang tính văn hoá lịch sử PG cố đô, nơi xuất phát lắm vị danh Tăng của mọi thời đại, có lẽ địa linh sanh nhân kiệt!
HT Mật Khế, HT Viên Quang, HT Bích Phong, HT Đôn Hậu từng là giới tử từ giới đàn Từ Hiếu vào năm 1924. Ngày nay, TS Nhất Hạnh đã tiếp nối Đạo mạch làm thạch trụ PGVN vang danh thế giới.
Trong hai chuyến về quê hương, tuy đã có sự cảm thông trong quần chúng, nhưng Ngài không tránh khỏi sự chống báng bởi những tâm địa hẹp hòi. Không phải ngẫu nhiên tạp chí Time tôn xưng ngài là một trong 60 anh hùng châu Á. Võ Nguyên Giáp giải phóng dân tộc bằng vũ lực thì Thiền sư hành xử bằng vận động ngoại giao phản chiến trong ôn hòa. Võ Nguyên Giáp chỉ bị lằn tên mũi đạn từ một phía, TS Nhất Hạnh phải hứng chịu cả đôi bên, bên nào cũng kết án tinh thần phản chiến lúc bấy giờ, và ngay cả nội tình PG trước 1975 cũng không dung nạp Ngài. Ngài bị lưu đày, nhưng trên mãnh đất lưu đày, ngài đã làm cho PG nở hoa và PGVN đầy hãnh diện, nước VN có một kiện tướng đạo sĩ lừng danh thế giới bên cạnh đức Đạt Lai Lạt Ma.
Tiếp nối long mạch Tổ đình Từ Hiếu sẽ là ai? Dù là ai thì Phật Pháp vẫn được truyền thừa như dấu ấn Từ Hiếu vẫn lưu danh, rừng thông vẫn xanh ngát, gió nội mây ngàn vẫn vãng du thong dong như bước chân Thiền sư nhởn nha khắp thế giới
Uy danh ngài phải chăng đã xác định tầm vóc Tổ đình Từ Hiếu là một Quốc Tự của linh hồn PGVN!!!
Chiêu nay nghỉ ngơi, sư ông cùng đại chúng lên viếng đền thờ Huyền Trân Công Chúa và khu chín hầm.

MINH MẪN
23/3/07